Mensen uit uw omgeving vinden dat u moet worden opgenomen voor uw eigen veiligheid of voor de veiligheid van anderen. Maar u wilt zelf niet opgenomen worden. Zij kunnen dan een RM voor u aanvragen.
Voorbeeld: U bent psychotisch en bedreigt uw moeder. Kort geleden heeft u onder invloed van een psychose geprobeerd haar te wurgen. Men is bang dat u nu weer zoiets gaat doen.
Voorbeeld: U lijdt aan schizofrenie en zwerft op straat. Uw huis bent u kwijt en bij familie of vrienden kunt u ook niet meer terecht. U dreigt in een ernstige staat van zelfverwaarlozing te geraken. U eet bijvoorbeeld beschimmeld brood en bent de afgelopen maanden niet meer in bad geweest.
Voorbeeld: U bent manisch-depressief en maakt de laatste tijd zo’n puinhoop van uw leven dat u zonder een opname in het ziekenhuis ‘sociaal en maatschappelijk te gronde dreigt te gaan’.
Ook als u al bent opgenomen, vrijwillig of met een IBS, kunt u met een RM te maken krijgen. U kunt ook zelf een RM aanvragen (meer lezen). Voor een RM moet er een recente geneeskundige verklaring zijn. Bent u nog niet opgenomen dan stelt een onafhankelijke psychiater deze verklaring op. Dat is een psychiater bij wie u de laatste tijd niet onder behandeling was. Bent u al opgenomen, dan stelt de geneesheer-directeur de geneeskundige verklaring op. Als de geneesheer-directeur bij uw behandeling betrokken is (geweest) dan laat hij de geneeskundige verklaring opstellen door een onafhankelijke psychiater. De psychiater onderzoekt u en beantwoordt de volgende vragen:
- Is er sprake van gevaar?
- Wordt het gevaar veroorzaakt door een psychische stoornis?
- Is een opname in een ziekenhuis de enige mogelijkheid om het gevaar af te wenden?
Als de psychiater deze drie vragen allemaal met JA beantwoordt en als duidelijk is dat u niet wilt blijven of vrijwillig opgenomen wilt worden, stelt hij een geneeskundige verklaring op. Die verklaring gaat samen met het verzoek om een RM naar de officier van justitie. De officier stuurt de papieren door naar de rechter, tenzij hij de RM niet nodig vindt.
Krijg ik een advocaat?
Ja, via de Raad voor Rechtsbijstand krijgt u een advocaat toegewezen. De advocaat is aanwezig als de rechter u komt horen. De advocaat zoekt u van te voren op om alles te bespreken. De bijstand van de advocaat is gratis.
Wat doet de rechter?
De rechter roept u op voor een hoorzitting. De rechter hoeft u niet in de rechtszaal te horen. Hij kan ook naar u toe komen, bijvoorbeeld naar het ziekenhuis of bij u thuis. Tijdens de hoorzitting schrijft een griffier op wat er wordt gezegd. Uw advocaat is er dan ook bij.
De rechter kan de volgende personen oproepen om bij de hoorzitting aanwezig te zijn:
- degene die de RM heeft aangevraagd;
- de psychiater die de geneeskundige verklaring opstelde;
- uw behandelaar;
- uw partner.
De rechter kan ook nog getuigen en deskundigen oproepen. U kunt de rechter daar ook om vragen. Een deskundige kan een onafhankelijke psychiater zijn die zijn mening zal geven over de RM. Dit onderzoek heet een ‘contra-expertise’.
De rechter stelt zichzelf dezelfde drie vragen als de psychiater (meer lezen). Hij geeft een RM af als hij de drie vragen met JA beantwoordt en vaststelt dat u niet vrijwillig opgenomen wilt worden.
Wanneer beslist de rechter?
De rechter beslist zo snel mogelijk. Bent u al opgenomen dan beslist hij gewoonlijk binnen drie weken nadat hij de papieren van de officier ontving. Bent u onvrijwillig in het ziekenhuis, bijvoorbeeld met een IBS, dan loopt uw gedwongen opname door tot de rechter heeft beslist.
Wie komen te weten dat ik een RM heb?
U krijgt een kopie van de RM. Verder krijgen de volgende personen/instellingen een kopie: het ziekenhuis, uw advocaat, uw partner, degene die de RM heeft aangevraagd, de wettelijke vertegenwoordiger, de huisarts, uw vorige behandelaar, de officier van justitie en de Inspectie voor de Gezondheidszorg.
Hoe kom ik in het psychiatrisch ziekenhuis terecht?
Als u nog niet bent opgenomen, dan gebeurt dat binnen twee weken na de beslissing van de rechter. U wordt overgebracht naar het ziekenhuis op dezelfde wijze als bij een IBS
Meestal brengt de politie u naar het psychiatrisch ziekenhuis. De politie mag tegen uw wil uw woning binnenkomen en gevaarlijke voorwerpen van u afnemen. De politie mag u ook fouilleren. Gevaarlijke voorwerpen worden bij het ziekenhuis in bewaring gegeven. U krijgt een ontvangstbewijs. De politie neemt wapens en drugs in beslag.
Kan een machtiging vervallen?
Ja, als u binnen twee weken na de beslissing van de rechter niet bent opgenomen vervalt de RM.
Hoe lang duurt een RM?
De RM duurt maximaal een half jaar maar kan ook voor kortere tijd worden afgegeven. Deze RM wordt de voorlopige RM genoemd. Is de periode van deze RM voorbij, dan kan de rechter de RM steeds met maximaal een jaar verlengen. Een verlenging heet officieel een ‘rechterlijke machtiging tot voortgezet verblijf’. Hebt u vijf jaar achterelkaar een RM gehad, dan mag de rechter de RM steeds met maximaal twee jaar verlengen.
