Het Chronische Vermoeidheids Syndroom (ME/CVS) en Fibromyalgie

De symptomen van ME/CVS en Fibromyalgie (FM) overlappen elkaar gedeeltelijk; bij ME/CVS domineert de vermoeidheid, bij FM de pijn. Een combinatie van ME/CVS en FM komt vaak voor.

Chronische vermoeidheid is zo’n zware vermoeidheid en zit zo diep, dat ze niet overgaat met een paar nachtjes goed slapen. Mensen met chronische vermoeidheid zijn maandenlang te moe om normaal te kunnen functioneren en zijn urenlang uitgeput na een ‘gewone’ inspanning, zonder dat daarvoor een echte reden kan aangegeven worden.

Men spreekt over chronische vermoeidheid als de symptomen van uitgesproken vermoeidheid tenminste zes maanden lang aanhouden. De term ‘Chronisch Vermoeidheids Syndroom’ werd voor het eerst gebruikt in het wetenschappelijke tijdschrift ‘Annals of Internal Medicine’ in 1988. Sommige onderzoekers spreken liever over ME (Myalgic Encephalomyelitis) dan over CVS.

“Op een gegeven moment kon ik niet anders dan op de bank liggen, alles was me teveel. Ik zag er goed uit, leek aan de buitenkant niet ziek, maar in werkelijkheid was ik nergens toe in staat. Voelde me gedeprimeerd, niet in de laatste plaats omdat geen enkel onderzoek kon achterhalen wat er nu met me aan de hand was. Na jaren dokteren durft inmiddels niemand meer te suggereren dat ik me aanstel. Daarvoor hebben de meesten wel gezien dat ik echt ziek hen. Mijn “moe zijn” wordt nu eindelijk serieus genomen.

Het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) deed onderzoek naar langdurige lichamelijk onverklaarbare vermoeidheid. Daarbij werd geconcludeerd dat ernstige aanhoudende vermoeidheid wel degelijk een ziekte kan worden genoemd. Wil er sprake zijn van het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) dan moet de aanhoudende of terugkerende vermoeidheid langer dan zes maanden duren. Deze “CVS-vermoeidheid” is niet het resultaat van inspanning en verbetert evenmin door rust. De klachten leiden bovendien tot aanzienlijke beperkingen in beroepsmatig, sociaal of persoonlijk functioneren. Behalve van vermoeidheid moet er sprake zijn van vier van de volgende symptomen, namelijk concentratieproblemen, keelpijn, gevoelige hals- of okselklieren, spierpijn, gewrichtspijn zonder zwelling of roodheid, hoofdpijn, slaapklachten en malaise-klachten die na inspanning langer dan 24 uur duren. Opvallend genoeg zijn het vooral vrouwen tussen de 25 en 45 jaar die last hebben van ME/CVS.

Vooral de laatste jaren stijgt het aantal ME/CVS-patienten. Dit komt omdat er steeds meer over de ziekte bekend raakt en er daardoor steeds meer patienten “ontdekt” worden. Bovendien brengt de welvaart factoren met zich mee die negatieve consequenties hebben voor het immuunsysteem. Door het toegenomen aantal verre reizen naar de tropen bijvoorbeeld komen we steeds meer in aanraking met allerlei micro-organismen die via exotisch eten of verre reizen in je bloed terecht kunnen komen. Maar ook de overmatige consumptie van junkfood, – “vol kunstmatige kleurstoffen en conserveringsmiddelen” – is wellicht een minstens even belangrijke verklaring voor de toename van moderne vermoeidheidssyndromen. Een slecht functionerend maag-darmstelsel met als gevolg een ver­minderde opname van vitaminen/mineralen uit de voeding komt bij de helft van de ME/CVS patienten voor.

Veel ME/CVS-patienten geven zelf aan dat hun klachten begonnen na een infectieziekte of operatie. In die zin wordt ME/CVS dan ook wel in verband gebracht met de term post-viraal syndroom.

Hoofdsymptomen:

– zware vermoeidheid die langer dan zes maanden aanhoudt

– langdurige uitputting na de minste lichamelijke inspanning

Bijkomende symptomen:

– een niet-verkwikkende slaap

– slaapstoornissen

– vage pijnklachten over het hele lichaam

– spierspanningen en spierslapte

– gewrichtspijn

– spanningen in de buik door darmproblemen

– prikkelbaarheid

– hoofdpijn

– griepachtig gevoel

– lichte temperatuursstijging

– concentratiestoornissen

– overgevoeligheid voor licht en geluiden

– geheugenstoornissen

Secundaire symptomen:

Depressie, moedeloosheid, interesseverlies

Mogelijke oorzaken van ME/CVS:

.  een chronisch slaaptekort
.  chronische stress
.  een tekort aan mineralen (vaak magnesium)  en vitaminen (vitamine B12) en/of anders stoffen (co-enzym)
.  een slecht functionerend maag-darmstelsel met als gevolg een ver­minderde opname van vitaminen/mineralen uit de voeding
.  een verzwakte leverfunctie waardoor het lichaam niet optimaal ont­gift wordt
.  een verzwakt immuunsysteem met als gevolg steeds terugkerende infecties

Zoals al eerder gezegd is in veel gevallen de oorzaak van een chronische vermoeidheid (maar ook bij andere chronische aandoeningen) een zeer slecht functione­rend spijsverteringsstelsel.

Om optimaal te kunnen  functioneren is een goede spijsvertering van vitaal belang. De volgende twee (2) factoren zijn daarbij van cruciaal belang:

1. De maag moet voldoende spijsverteringssappen produ­ceren om de voeding te kunnen verteren.
2. De darmen moeten alle noodzakelijke voedingsstoffen goed kunnen opnemen.

Meer dan de helft van de chronische vermoeidheidspatiënten hebben spijsverteringsproblemen. De problemen kunnen verschillende oorza­ken hebben:

. Een disbalans in de darmflora d.w.z. een teveel aan slechte bacteriën en een tekort aan goede bacteriën. Via een stoelgangonderzoek kun je laten onderzoeken in hoeverre er een tekort is aan goede bacteriën. Een disbalans kun je aanpakken met probiotica.

. Een intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen. Voedingsinto­leranties zijn een van de belangrijkste oorzaken van vermoeidheids­problemen. De meest voorkomende voedingsintolerantie is die voor gluten, maar er zijn ook veel mensen die slecht reageren op melkproducten, suiker, alcohol en koffie. Als je vermoedt dat je een intolerantie hebt voor een bepaald soort voedingsmiddel, dan is het verstandig om dat gedu­rende zes weken uit je voeding te weren en te zien of de symptomen verbeteren. Als je merkt dat bepaalde voedingsmiddelen inderdaad een probleem zijn, zal de verbetering vrij snel opvallen: je zult minder last hebben van gasvorming, minder buikkrampen hebben, een minder opgeblazen gevoel en je stoelgang zal normaal worden. Pas na enkele maanden (3-6) mag je weer proberen de voedingsmiddelen in beperkte mate op te nemen met je dagelijkse voeding. Als je dan merkt dat de symptomen terugkeren dan is het verstandig al de producten waarvoor je een intolerantie hebt, levenslang uit je dagelijkse voeding te elimineren.

Ook het “Lekke darmsyndroom” (leaky gut) ligt zeer vaak aan de basis van vermoeidheid. Het “Lekke darmsyndroom” is een aandoening waarbij de darmwand ‘lek’ is, zodat allerlei stoffen vanuit de darm in het bloed terechtkomen. Deze ongewenste stoffen belasten de lever, veroorza­ken spierpijnen en vermoeidheid. Een gezonde darmwand neemt alleen de voedingsstoffen op die je nodig hebt, een lekkende darm vermindert de opname ervan. Het ” Lekke darmsyndroom” wordt ver­oorzaakt door een voedingsintolerantie (gluten), door ongezonde voeding met veel suikers of door het gebruik van antibiotica in combinatie met ontstekingsremmers. Je kunt het behandelen door je voedingspatroon grondig te veranderen: producten waarvoor je intolerant bent weren, probiotica innemen, je darmslijmvliezen versterken door een supplement met het aminozuur L-glutamine en extra spijsverteringsenzymen innemen.

Ook eeen candida albicans schimmel infectie kan extreme vermoeidheid in de hand werken. Je kunt ze opsporen via een bloed- en stoelgangonderzoek. Je kunt ze elimineren door het innemen van het medicijn nystatine of met caprylzuur. Een stoelgangonderzoek kan ook duidelijkheid brengen bij eventuele verteringsproblemen. Als er specifieke verteringsproblemen zijn, kun je de vertering stimuleren door het innemen van extra spijsverteringsenzymen en je kunt de darmslijmvliezen versterken door extra L- glutamine in te nemen, net zoals bij ” lekke darmsyndroom”.

Veel mensen met vermoeidheidsproblemen hebben een slecht wer­kende lever. Dat kan reeds het gevolg zijn van het slikken van over­matig veel medicatie voor de verschillende symptomen waarmee vermoeidheid gepaard kan gaan. Mogelijkerwijs kan de medicatie die artsen voorschrijven bij vermoeidheidsproblemen en fibromyalgie als gevolg hebben dat je lichaam niet voldoende meer ontgift. Er zijn voedingsproducten die de leverfunctie verbeteren en de ontgifting stimuleren (artisjok).

Als je jarenlang onder lichamelijke of psychische stress staat, onvoldoende slaapt en je lichaam vol junkfood stopt, ondermijn je je immuunsysteem. Hierdoor wordt je lichaam extra gevoelig voor infecties door bacteriën en virussen. Infec­ties kunnen chronisch worden. Bij infec­ties heb je bovendien niet alleen vermoeidheidsklachten, maar kun je ook lichte koorts (tot 38°C), opgezette klieren in de hals, keelpijn en spierpijnen hebben. Het is hierbij van belang het immuunsysteem te versterken, zodat het lichaam na een tijdje zelf de bacterie of het virus kan elimineren. Als het lichaam voorzien wordt van alle nodige voedingsstoffen, zo weinig mogelijk belast wordt met gifstoffen en voldoende rust krijgt – zal het in staat zijn om ziektekiemen zelf te elimineren. Je kunt je immuunsysteem versterken door gezonde voeding en door voldoende te bewegen. Bij een verzwakt immuunsysteem is het noodzakelijk om een goed gedoseerd multivita­mine-mineralensupplement in te nemen eventueel nog aangevuld met meer specifieke preparaten.