VOORLICHTING OVER HOMOSEKSUALITEIT: GELOOF
Als je voorlichting geeft kunnen mensen kritische vragen stellen die te maken hebben met hun godsdienstige achtergrond. Zulke mensen kunnen erg lastig zijn, zeker als ze denken dat ze de wijsheid in pacht hebben. Maar er zijn ook mensen bij, die bereid zijn naar je te luisteren en die je eventueel ook op andere gedachten kunt brengen. Hoe doe je dat? Daar zijn geen pasklare antwoorden op te geven. Iedereen zal het weer anders doen. Hier zijn in elk geval een paar suggesties.
Maar de bijbel veroordeelt homoseksualiteit toch!
Mogelijke reacties:
- · Ja, maar de bijbel is geschreven in een heel andere tijd en een heel andere cultuur dan de onze.
- · Veel christenen lezen de bijbel anders dan jij, dus jouw interpretatie is niet de enige mogelijkheid. Zijn er hier ook mensen met een christelijke achtergrond die er anders over denken? (discussie verbreden)
- · De bijbel gaat er ook van uit dat vrouwen ondergeschikt zijn aan mannen. Ben je het daar dan ook mee eens?
Toelichting:
Reageren op deze opmerking is lastig, vooral omdat ie op zichzelf klopt. In de bijbel kun je negatieve passages vinden over homoseksualiteit, tenminste de mannelijke kant ervan. Uit het verbod op mannelijke homoseksualiteit is in het christendom altijd afgeleid dat vrouwelijke homoseksualiteit in feite net zo zondig is. De reden waarom de vrouwelijke kant in de bijbel niet aan de orde komt zit ‘m in de ondergeschikte positie van de vrouw. Vrouwen kwamen in de culturen van die tijd nu eenmaal minder in beeld.
In allebei de delen van de bijbel,zowel het Oude als het Nieuwe Testament, vind je negatieve uitspraken over seksueel contact tussen mannen. In het Oude Testament wordt mannelijke homoseksualiteit een gruwel genoemd en er staat zelfs de doodstraf op (Leviticus 18:22 en 20:13), net als op incest en op overspel. Seksualiteit buiten een vaste relatie van een man en een vrouw is sowieso taboe. Over zelfbevrediging wordt geen duidelijk oordeel uitgesproken. In het Oude Testament wordt ook verteld dat God de stad Sodom verwoestte, mede omdat de mannen van die stad geprobeerd hadden twee mannelijke gezanten van God te verkrachten (Genesis 19).
In het Nieuwe Testament wordt het negatieve oordeel over mannelijke homoseksualiteit herhaald. Paulus noemt het iets schandelijks en iets tegennatuurlijks (brief aan de Romeinen 1:27). Jezus, de centrale figuur in het christelijk geloof, heeft zich er misschien niet over uitgelaten. In elk geval is er van hem geen uitspraak over homoseksualiteit overgeleverd. De bijbel kan de hechte vriendschap tussen personen van hetzelfde geslacht soms uitvoerig beschrijven (denk aan David en Jonathan), maar er wordt nooit gezegd dat er ook een seksueel aspect was.
Het is dus duidelijk, het oordeel van de bijbel over homoseksuele activiteiten is negatief. Strengere christenen hebben daarom het gevoel dat ze heel sterk staan als ze zich op de bijbel beroepen: “De bijbel is tegen homoseksualiteit en de bijbel is het Woord van God; daarom ben ik ook tegen homoseksualiteit.” In feite is dit een vorm van fundamentalisme: Je beroept je op een tekst en daarmee is de kous af. Het staat er, dus het is zo. Misschien willen ze best van je aannemen dat homo’s een zwakke positie hebben in de maatschappij en ze kunnen ook best vriendelijk tegen je doen, maar in hun standpunt zit uiteindelijk geen beweging. Ze zien je sowieso niet als een medegelovige – zelfs niet als je zegt dat je zelf ook min of meer gelovig bent – en dat heeft als consequentie dat ze je niet echt serieus nemen. Je mag eventueel wel “homofiel” zijn (seksuele gevoelens hebben voor je eigen geslacht), maar je mag niet “homoseksueel” zijn (die gevoelens omzetten in seksuele activiteiten). Je mag het wel “zijn”, maar je mag het niet “doen”. Alsof je jezelf zomaar in twee stukken kunt knippen.
De bijbel is geschreven door mensen. Die mensen leefden in hun tijd en ze deelden ook de voorstellingen van die tijd. Ze namen bijvoorbeeld aan dat de aarde plat was en geen bol. Christenen erkennen dat de bijbel geschreven is door mensen, maar ze geloven ook dat die mensen op een bepaalde manier geïnspireerd waren door God. Daardoor heeft voor christenen de bijbel ook nog een bepaalde betekenis in onze tijd. Maar de bijbel is niet door God geschreven. In de oude voorlichtingsvideo doet een vrouw van De Deur alsof dat wel zo is:
“Dan zou God dat zo toch niet opgeschreven hebben!” Wat zij zegt is gewoon pure onzin en als je die visie tegenkomt kun je er onmiddellijk de vloer mee aanvegen.
Mijn ervaring is dat het goed werkt om te verwijzen naar de positie van de vrouw in de bijbel. Er zijn veel passages die ervan uitgaan dat de vrouw ondergeschikt is aan de man. Vrouwen worden in de bijbel niet als gelijkwaardig gezien. Dat was in de meeste culturen van die tijd zo. Als mensen de bijbel letterlijk willen toepassen op onze tijd willen ze dus kennelijk ook een ondergeschikte positie voor de vrouw. Vraag of dat ook inderdaad zo is. Als je de discussie deze kant uit laat gaan, staan de vrouwen meestal automatisch achter je en je staat dan onmiddellijk veel sterker.
Veel christenen zien tegenwoordig ook wel in dat je niet alles uit de bijbel zomaar kunt overplanten naar onze tijd. Zij zien de passages in de bijbel over de positie van de vrouw en over homoseksualiteit a’s tijdgebonden en ze leggen vooral de nadruk op bepaalde kerngedachten uit de bijbel, bijvoorbeeld: “Voor God zijn alle mensen gelijk”, of “God accepteert je zoals je bent en voor hem mag je dus gewoon jezelf zijn”. In de verhouding tot je medemensen gaat het volgens hen om de liefde. Ze zeggen terecht: Wat houdt die liefde nog in als je de ander in een bepaald keurslijf wilt persen? Liefde is alleen liefde als je erkent dat mensen verschillend zijn.
In de islam wordt homoseksualiteit scherp veroordeeld, al komt het er in de praktijk natuurlijk toch wel voor. In de koran is het bijbelverhaal’ over de verwoesting van Sodom voor een deel overgenomen en in de islam wordt dat verhaal fundamentalistisch – dus helemaal letterlijk – geïnterpreteerd. In het jodendom zijn, net als in het christendom, de meningen over homoseksualiteit verdeeld. De organisatie Sjalhomo zet zich in voor integratie.
Maar homoseksualiteit is toch tegennatuurlijk!
Mogelijke reactie:
- · Voor jou misschien wel, maar voor mij zou heteroseksualiteit juist tegennatuurlijk zijn.
Toelichting:
Hoewel je het op het eerste gezicht niet eens ziet, wordt deze opmerking meestal gemaakt vanuit een bepaald godsdienstig perspectief: De natuur is geschapen door God en uit de natuur kun je de Wil van God dus aflezen. De geslachtsdelen zijn door God gemaakt met het oog op de voortplanting, dus de penis hoort in de vagina en nergens anders. Soms wordt ernaar verwezen dat God volgens de bijbel eerst “Adam and Eva” maakte en niet “Adam and Steve”. De natuur is in deze opvatting iets biologisch en iets vrij abstracts. Je kunt hier heel goed een meer psychologische en persoonlijke benadering tegenover plaatsen, dus niet DE natuur, maar MJJN natuur, MIJN karakter, MIJN “geaardheid”, enz. Voortplanting en heteroseksualiteit zijn MOGELIJKHEDEN, MAAR GEEN VERPLICHTINGEN. Vanuit godsdienstig perspectief zon je kunnen zeggen, dat God wil dat mensen gelukkig zijn. Het gaat God niet om een bepaalde orde in de natuur, maar om de MENS, om IEDER INDIVIDU. Homo’s en lesbo’s hebben net zoveel recht om van het leven (ook van seks) te genieten als ieder ander!
Maar als je bidt kun je ervan genezen!
Mogelijke reactie:
- · Waarom zou ik? Ik wil er helemaal niet van genezen!
Toelichting:
In EO-achtige kringen wordt ervan uitgegaan dat je van homoseksualiteit kunt genezen, door gebed en door een bepaalde (verouderde) vorm van psychotherapie. Het instituut “Evangelische hulp voor homofielen” en de vereniging “Tot heil des volks” leggen zich daarop toe. Homoseksualiteit wordt hier als een zonde beschouwd en de oorzaak zou ergens in je jeugd liggen. Bekende namen zijn in dit verband Ralph Creemers en Johan van der Sluis. De laatste schreef een boekje met de titel “Ik ben niet meer zo”. Ook Ralph Creemers beweerde “genezen” te zijn en werkte later mee aan de “genezing” van andere mannen. Op een gegeven moment werd hij met een van die mannen betrapt in bed. Hij was dus kennelijk toch nog wel “zo”. Zijn “terugval in de zonde” werd definitief en hij kapte met deze benadering. Het doet het altijd goed om dit verhaal te vertellen. Je hebt altijd de lachers op je hand.
